Παρασκευή 16 Μαΐου 2008

Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2008

Πολυνέρι - Στάλθηκε με το Google Toolbar

Πολυνέρι

Πολυνέρι

Από στοιχεία της Ι. Μ. Ζάβορδας πληροφορούμαστε πως η παλαιότερη γραπτή αναφορά για το χωριό Πολυνέρι (Βοδεντσικό) είναι του 1692. Σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων το χωριό ιδρύθηκε ακόμη παλαιότερα, όταν αρχικά βρισκόταν στη θέση "Μποντζά" 600 μ. Α. Μετακινήθηκε όμως στην τωρινή του θέση εξαιτίας της ύπαρξης πολλών σκορπιών. Μετά την πτώση του Σουλίου, πολλοί Σουλιώτες μετοίκησαν εκεί. Είναι πατρίδα του κλέφτη Γκασιαβέλη, ξακουστού για τη δράση του στην Τουρκοκρατία.

Βρίσκεται 28 χλμ. ΝΔ των Γρεβενών, σε υψόμετρο 950 μ. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών ο αριθμός των κατοίκων του αγγίζει του 1.200, σε αντίθεση με το χειμώνα που φθάνουν μόλις τους 65. Πολλοί από αυτούς είναι ελεύθεροι επαγγελματίες που δουλεύουν στους ξενώνες και τα καταστήματα του Πολυνερίου, τα οποία λειτουργούν όλο το χρόνο. Οι υπόλοιποι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Το όνομα του χωριού οφείλεται στην ύπαρξη πολλών νερών, τα οποία κυριολεκτικά το κατακλύζουν. Η εντυπωσιακή διαδρομή ως εκεί και ο πανέμορφος ορεινός όγκος της Πίνδου αποτελούν ισχυρό πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό επισκεπτών.

Ο Βενέτικος ποταμός που πηγάζει από τη Βασιλίτσα περνάει βόρεια, στα όρια του Πολυνερίου με τους Φιλιππαίους. Το ρέμα "Ποταμούλι" που πηγάζει από το βουνό Πάλνα και την τοποθεσία "Βαρύ" μήκους 1 0 χλμ., περνά κι αυτό από το Πολυνέρι και κοντά στο χωριό Ζιάκας ενώνεται με το Βενέτικο. Αποτελεί βιότοπο και καταφύγιο ειδών ορνιθοπανίδας, νερόφιδων κ.ά. Στην περιοχή σώζονται ερείπια νερόμυλων, οι οποίοι λειτουργούσαν ως το 1950 και όπως

μαρτυρούν οι ντόπιοι είχαν χτισθεί από μαστόρους της περιοχής. Φημολογείται ότι στο ρέμα "Ποταμούλι" είχαν βρεθεί ψήγματα χρυσού και πως παλαιότερα γινόταν εκεί κατεργασία μετάλλων (πέταλα, μαχαίρια, αλυσίδες).

Τα πλούσια νερά της περιοχής ενισχύουν οι πηγές "Βάρκα Μήτσιαλου" 4 χλμ. Δ - ιδανικός χώρος για πικνίκ - και το "Πηγάδι της Κρανιάς" 3 χλμ. Β.

Το 1954 η Κοινότητα Πολυνερίου σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δασών Γρεβενών δημιούργησε το άλσος Ξούλας, το οποίο καλύπτει τμήμα της κοινότητας και περιλαμβάνει μαύρη πεύκη, δρυ, ακακία, πυξάρι, άρκενθο. Εδώ υπάρχουν θέσεις όπου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τη φύση όπως η Γκιώνα, το Μελιδόνι, το Μπαρδανιό, η Μεγάλη Πέτρα.

Θέα προς όλες τις κατευθύνσεις μπορεί κανείς ν' απολαύσει και από την "Όμορφη Ράχη", 2 χλμ. Β του χωριού. Θέα προς τον 'Όλυμπο, το Σμόλικα, το Βίτσι και το Γράμμο υπάρχει από τη θέση "Καστρί" 3 χλμ. Β, έναν αρχαιολογικό χώρο όπου εντοπίστηκαν τμήματα ελληνιστικών τειχών .500 μ. πιο βόρεια συναντάμε το σπήλαιο Γούτα όπου κρυβόντουσαν οι Πολυνερίτες στην Κατοχή. Το όνομά του το πήρε από τον κλέφτη Γιούτα, του οποίου υπήρξε λημέρι στην Τουρκοκρατία. Στο σημείο αυτό υπάρχει μια δύσβατη -για κατάβαση με τα πόδια -χαράδρα αλλά και σπάνια είδη χλωρίδας, τίζα, ίταμος, αγριοκαστανιές, φλαμουριές, μεγάλη ποικιλία βλάστησης όπως τσάϊ, ημερόκεδρα, ρίγανη, είδη δρυός, πεύκα. Οι κάτοικοι της περιοχής υποστηρίζουν πως το σπήλαιο Γούτα επικοινωνούσε με το Καστρί μέσω υπόγειας στοάς.

Από την όμορφη πλατεία του Πολυνερίου μπορεί κανείς να αντικρίσει τη Βασιλίτσα και τα δάση της περιοχής. Στο μέσο της δεσπόζει ο γερο-πλάτανος και τριγύρω τα παραδοσιακά καφενεία σερβίρουν εύγευστα ροφήματα. Η πέτρινη βρύση στο κέντρο του χωριού υπάρχει από την ίδρυση του τελευταίου. Εντυπωσιακό είναι και το πέτρινο σχολείο, το οποίο έχτισαν Πολυνερίτες τεχνίτες το 1914 με δωρεές συγχωριανών τους στην Αμερική.

2 χλμ. Β του χωριού βρίσκεται η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής (γύρω στο 1600) με το πέτρινο εικονοστάσι της, ηλικίας 1 00 ετών .Θρύλοι και παραδόσεις εμπλέκονται στην ιστορία της, ανάμεσα στους οποίους και αυτός που διηγείται πως ορισμένοι κάτοικοι της περιοχής θελαν να τη χτίσουν στην κοινότητα Αναβρυτών. Χτίστηκε όμως τελικά στο Πολυνέρι γιατί εδώ φανερώθηκε κάποτε η ίδια η αγία και εδώ μετακινούνταν η παλιά εικόνα της Αγ. Παρασκευής από τα Αναβρυτά. 'Ένας άλλος θρύλος λέει πως επί Τουρκοκρατίας κάποιος Τούρκος πήγε να σχίσει την εικόνα της αγίας με τσεκούρι, αλλά έκοψε το χέρι του. Η εικόνα αυτή που φυλάσσεται στη Μητρόπολη Γρεβενών, διασώζει ακόμη και σήμερα ίχνη από τις τσεκουριές.

Όταν το χωριό βρισκόταν στη θέση "Μποντζά" η κεντρική εκκλησία του ήταν ο Αγ. Νικόλαος, που χτίστηκε πριν 300 περίπου χρόνια. Εξαιρετικό ενδιαφέρον για τον επισκέπτη παρουσιάζει ο ναός των Αγ. Θεοδώρων 3 χλμ. Β του χωριού, σπάνιας δομής, χτισμένος με ογκόλιθους, μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Κάστρου όπου υπήρχε και ένας αρχαίος βωμός. Σημαντική είναι επίσης η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1900) στη δυτική άκρη του χωριού, χτισμένη πάνω σε παλιό μοναστήρι, η οποία διατηρείται σε καλή κατάσταση.

Στις 24 Ιουνίου γιορτάζονται τα "Κλείδωνα". Εκτός από το γλέντι στην πλατεία του χωριού, οι γυναίκες αναβιώνουν το ομώνυμο έθιμο που γνωρίζει αρκετές παραλλαγές σ' ολόκληρο το νομό. Εδώ δένουν στα χρυσαφικά τους γιαννάκια (λουλούδια) με κόκκινη κλωστή και τα τοποθετούν σε γκιούμια (δοχεία). Τραγουδώντας πηγαίνουν στην κεντρική βρύση και γεμίζουν τα γκιούμια με νερό, με το οποίο οι ανύπαντρες ζυμώνουν ψωμί.Όποιας το προζύμι φουσκώσει και πετύχει, αυτή λένε πως θα παντρευτεί πρώτη.

Το πιο ωραίο πανηγύρι γίνεται στη γιορτή της Αγ. Παρασκευής και διαρκεί τρεις ημέρες (25, 26, 27 Ιουλίου). Κάθε βράδυ διεξάγεται παραδοσιακό γλέντι στις ταβέρνες του χωριού με ζωντανή παραδοσιακή μουσική, ενώ στις 26 Ιουλίου μετά τον εκκλησιασμό στην ομώνυμη εκκλησία, στήνονται απ' έξω καζάνια και σερβίρονται 2-3 είδη φαγητών με πρωτοβουλία της κοινότητας και της εκκλησίας. Ακολουθεί χορός και τραγούδι γύρω απ' αυτή και αργότερα προσκύνημα της εικόνας της αγίας και δημοπράτησή της.

Το ίδιο περίπου γίνεται και στις 6 Αυγούστου, ανήμερα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα. Αυτή τη φορά οι χωριανοί μαζεύονται στην κορυφή του άλσους Ξούλα όπου βρίσκεται η εκκλησία, ενώ το ίδιο βράδυ γίνεται χορός στην πλατεία του χωριού και στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ψητά στα κάρβουνα (χωριάτικα λουκάνικα, παϊδάκια, μπριζόλες) από ντόπια κρέατα και κεμπάπ (αρνίσιο και χοιρινό) στις ψησταριές του χωριού.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα, κρεατικά και φασόλια από ιδιώτες.

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ το Κάστρο και την εκκλησία των Αγ. Θεοδώρων στη θέση Καστρί, το άλσος Ξούλας, το σπήλαιο Γούτα και το φαράγγι Τσούργιακα στην Αετιά Β του Πολυνερίου.

ΕΠΙΔΟΘΕΙΤΕ σε πεζοπορία και κυνήγι στις επιτρεπόμενες περιοχές.

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής.

ΠΟΛΥΝΕΡΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

ΚΑΒΑΛΑ ΣΤΟ ΑΛΟΓΟ

ΚΑΒΑΛΑ ΣΤΟ ΑΛΟΓΟ
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ

niklav

ΒΕΡΟΙΑ, ΗΜΑΘΙΑ, Greece
59132 ΒΕΡΟΙΑ

ΠΑΛΙΑ ΒΕΡΟΙΑ-ΣΚΡΕΤ